OPINIAUN · 19 Apr 2023 18:42 ·

JOVEN SIRA KETA KRIA PROBLEMA IHA TEMPU KAMPAÑA


JOVEN SIRA KETA KRIA PROBLEMA IHA TEMPU KAMPAÑA Perbesar

 Hosi : Ajor Domingos Amaral

Ohin loron 19 fulan Abril tinan 2023, nu’udar loron dahuluk ba partidu politiku (PARPOL) sira hala’o kampaña iha teritoriu nasional durante fulan ida, atu fahe progama no planu prioridade ba tinan lima (5) mai hodi dezenña destinu povu no nasaun nian. Ho ida ne’e, PARPOL halo kampaña ho tipu oioin tuir dalan demokrasia nian, balun halo konferensia imprensa, balun komisiu, balun dialogu, balun mini kampaña no balun kampaña aberta.

Prinsipalmente kada lider PARPOL sira tenki mobiliza militante no simpatizantes sira husi bairu no aldeia no suku atu hamutuk hodi ba tuir kampaña ne’ebé planeia ona.  Husi mobilizasaun ne’e, militantes no sipatizantes sira balun viajen ho kareta, motor no balun la’o-ain ba fatin kampaña, iha ne’ebé uza atributu ka indentidade partidu nian.

Tuir dalan sempre loke muzika ho volume makas, hananu, hakilar no viva durante viajen.  Balun viejen ne’ebé dook maibe la senti kolen, mezmu realidade kolen; la senti hamlaha mezmu hamlaha hela; la senti hamrok, mazmu hamrok hela; la tauk dezantre, mezmu estrada aat no haluhan risku sira ba moris mezmu tempu udan boot no loron manas, tanba deit vontade voluntarizmu no radikalizmu ba partidu no lider Partidu. Viajen bele dook importante la bele insulta malu no halo maneira provokativu hodi evita problema tanba prosesu kampaña baibain ona iha estadu diretu demokratiku.

Importante liu tan, joven labele kria problema no konflitu tanba deit iha diferente radikal, simpatia no impatia ba lider partidu no partidu poitiku. mezmu haree ba realidade husi lider PARPOL sira, kritika no autokritika ba malu, insulta malu, trata malu maibe ita keta monu ba lasu pensamentu politiku la konstrutivu ida ne’e, ita akomula no konsumu buat diak no soe buat at ne’ebé la iha benefisiu ba povu no nasaun.

Ita mós la bele nega tanba haree ba realidade iha pasadu, sempre joven sira hein iha dalan no bairu idak-idak nian hodi hafuhu militante no simpaizante husi partidu seluk ne’ebé diferente, hodi halo agregasaun fiziku hasoru malu. Tanba deit diferente partidu halo problema, ikus falun ho rajaun hanesan sira mak provoka uluk, joven Idak-idak buka ninia los no la iha ida mak sala maibe realidade ita mak terus no susar iha uma, nein lider ida atu vijita hodi halo asistensia ka tulun, deseju tinan ida ne’e, labele repete hahalok sira hanesan ne’e.

Esperensia ne’ebé komete fila-fila kada tempu kampaña mak entre diferente joven radikal ba lider no PARPOL ida, ikus joven sira tolok malu, trata malu, odi malu, baku malu, tuda malu, balun tohan, kanek, estraga uma, nst…to’o haluhan hotu katak abut husi problema ne’ebé joven sira agora infrenta hanesan dezempregu, edukasaun, ekonomia, agrikultura, turizmu, saude, infrestrutura, nst…iha ne’ebé setor sira ne’e dolar neineik liu hodi impede sustentabilidade nasaun no ba destinu joven nian iha futuru, ne’e rezultadu ukun husi lider sira ne’ebé agora joven defende no vota kada tinan lima.

Ukun nain ibun temi dehan futuru nasaun iha joven sira-nia liman maibe sira ladauk prepara kondisaun masimu, ikus kada tinan-tinan joven kontinua tolan tomak propoganda politika falsu, sai radikalizmu, ikus egoista no frustasaun kria problema iha fatin-fatin iha tempu kampaña tanba deit diferente radikal ba lider no partidu. Realidade Joven baku malu iha okos, ukun nain iha leten kaer liman metin, joven hela ho terus, ukun nain moris goja no kontenti ho salariu ne’ebe boot, felizmente joven hamutuk povu kiik hotu ninia esforsu maibe susesu ne’e ema ida [ukun nain] nian, ida ne’e mak realidade.

Tanba ne’e, husu ba joven sira hotu ne’ebé simpatia no radikal ba lider partidu ka ba partidu politiku ida, keta odi no hirus maluk joven sira ne’ebé simpatia no radikal diferente ho ita ka ba PARPOL seluk, idak-idak halo nia kampaña, lao tuir dalan keta sadik malu, keta politiza grupu Arte Marsiai no Rituis (GAMR) hodi kria problema ho maluk seluk, GAMR  koloka iha fatin no partidu koloka iha fatin, mezmu identiku/ligasaun maibe uza tuir nia dalan, respeitu ema seluk nia viajen ba fatin kampaña, ajuda maluk seluk karik hetan dezastre, tulun malu karik maluk seluk presiza tulun tanba ita mesak Timoroan.

Tanba diferensa la’os atu hafahe malu, odi malu, hirus malu, trata at malu, estraga malu, maibe nu’udar oportunidade hodi kesi metin ita, hametin amizade, forma pensamentu politiku maduru, fo hanoin ba malu, kritika-autokritika ba ideia kontrutivu hodi haburas prinsipiu demokrasia nian iha TL.

Ikus liu atu dehan katak Joven hotu-hotu tenki hamutuk hodi hakribivi violensia iha tempu kampaña, ho baze pensamentu fundamental hametin paz no estabilidade iha bairu, suku, postu, munisipiu no nasional hodi kontribui direta ba dezenvolvimentu nasional. Tanba nasaun ne’e presiza ita hotu-hotu nia kontribuisaun asaun no ideia konstrutivu sira. Ita hotu-hotu hanoin ida, laran ida, hamutuk amizade solidu atu ignora lider sira-nia trata malu, insulta malu iha palku kampaña, husik buat at, foti buat diak husi lider PARPOL sira, hodi nu’une, ita ulitiza kontinua dezenvolve povu no nasaun ho prinsipiu ida liberta povu.

251 Views
Artikel ini telah dibaca 52 kali

badge-check

Editor

Baca Lainnya

TEMPU  QUARESMA  OPORTUNIDADE  GOVERNANTE   PRÁTIKA  FRATERNIDADE   UMANU                                              

16 February 2024 - 14:28

 Produsaun Vida  Sosial No Sosiedade Ho Natureza

29 January 2024 - 11:45

PARLAMENTO NASIONAL MUZEUM BA PROBLEMA NO KONFLITUS

17 January 2024 - 15:05

FILOSOFIA : MATAK  EMA  IDA-IDAK Nian, MAS TASAK  ITA  HOTU  NIAN

15 December 2023 - 10:45

Arte Marsiais Desportu Ida Lapresiza Taka Investiga Membru GAMAR Halo Krime

14 November 2023 - 15:48

Moisés Vicente

“TALI ROHAN NE’EBÉ MUDA HUSI KARUK BA LOS HODI SERTIFIKA APELIDO FOUN BA EMA IDA”

27 October 2023 - 21:17

Trending di OPINIAUN