Lafaek News—Sekretaria Estadu Formasaun Professional no Empregu (SEFOPE) liu husi Diresaun Nasiona Empregu Exterior, haruka Timor 36 ba servisu AITHS Care (haree ferik-katuas) iha Austrália.
“Sira ba hare’e ferik katuas iha ne’eba, uluk kedas ita nia sekertariu estadu diretur jerál sira halo vijita ba Austrália entaun ita hetan karta ne’e mai husi Austrália, Ita halo preparasaun ba ita nia joven sira atu bele kompete iha ne’eba, na realidade ohin sira konsege mai duni para oinsá mak atu bele foti ita nia traballadór sira atu ba servisu iha area aiths care ninian hodi hare ferik katuas sira,” dehan diretór DNEE Filomeno Soares ba jornalista sira iha Timor Plaza hafoin abertura ba programa AITHS Care iha, kinta (25/05/2023).
Iha Abertura ne’e aborda liu asuntu kandidatus traballador sira ne’ebé compete ona, hetan oan teste liu vaga AITHS Care hamutuk 28, feto 14 no mane 14, inklui servisu iha Hospitalidade nain 8, Timor hirak ne’e ba servisu iha area rua.
Iha Oportunidade ne’e, Filomeno Soares husu traballadór sira atu labele kontra regras husi parte governu rua ne’e, labele halai ses husi sistema hodi prejudika traballador sira an rasik.
“Imi halai husi Sistema prejudika ita boot sira nia an rasik no mos ba familia ho nasaun, tanba nasaun haruka ita bo’ot sira ba ho objetivu ida ba par buka matenek buka osan hodi fila mai dezenvolve ita nia rain, iha ne’eba mos ita bot sira kontratu iha aiths care nian minimu tinan ida to tinan4,depois tinan4 ne ita bot sira fila mai hodi dezenvolve idea negosiu ruma par atu bele kontribui rai hela servisu balu iha ne’e par atu bele fo servisu ba ema seluk ne’ebé mak sedauk hetan oportunidade,”nia rekomenda.
hodi dehan, ba futuru mos sei iha tan demanda ka ou merkadu ne’ebé agora da-daun sei oferese husi Austrália sei barak liu tan,i ne’e husi estadu norte teritorio deit sei iha tan estadu sira seluk mos sei presija tan ita bele manda traballadór ba iha ne’eba,importante mak hatudu hahalok diak disiplina par atu bele manan konfiansa husi empregador sira par atu bele mai foti traballadór sira, polítika agora ne’e kria kondisaun iha area ne’ebé importante.
Filomeno argumenta, iha Aiths Care ne’e hare’e liu ba ferik katuas sira, vaga foun ida husi Austrália mak oferese,agora da-daun iha Timor-Leste, seidauk iha sentru formasaun sira ne’ebé prepara joven ba iha area aiths care.
“Agora da-daun mos ita nia sekretariu estadu hamutuk ho diresaun nasional formasaun profesional ho indimu sira servisu hamutuk ho universidade norte territóriu sira dezenvolve hela formasaun par atu bele prepara ita nia joven sira iha area aiths care ninian atu bele oferese ba iha merkadu internasional liu liu ba Austrália e dala ruma aban bairua mos sei ba Japaun Korea karik iha oportunidade ita bele prepara ita nia joven sira ba kompete iha ne’eba,agora iha faze preparasaun ba sira liu ona ita sei prepara sira ba iha pre de partu brifing pidivi,depois pidivi hotu ita tama orientasaun ba asina deklarasaun ba familia ho governu depois ida ne’e hotu ita foin aranka,” nia dehan.
Entertantu traballadór sira ne’ebé atu tama ba servisu seidauk determina data fisku, maibé sei ba iha tinan ida tuir prosesu preparasaun, saláriu ba traballadór sira kuaze hanesan ida ne’ebé durasaun tinan ida to tinan 4, sira nia saláriu minímu 26 to 28 dolar.
Estajiadu : Julio da Conceição
Editor : Agapito de Deus