Lafaek News—Prezidente Repúblika (PR), Francisco Guterres Lú Olo, negosiante no supermerkadu sira iha sidade Dili, labele aproveita situasaun pandemia covid-19 hodi hasa’e presu nesesidade báziku.
Tuir Rezolusaun Governu numeru 16/2021, 15 Marsu, bele de’it sai husi uma atu sosa hahán, aimoruk, kombustivél, sosa pulsa ba telefone no eletrisidade, ba banku, ba konsulta ho doutor, atu ajuda ema ruma atu trata asuntu justisa no seluk tan ne’ebé esensiál.
Medida seluk mak serka sanitaria, katak ema labele tama no sai husi Dili Husi loron 16 marsu, medida rua ne’e aplika mós iha munisípiu rua seluk, Baukau no Vikeke, tanba hetan kazu pozitivu iha munisípiu rua ne’e.
“Husu loja-nain sira atu labele aproveita tempu susar ne’e no hasa’e folin ba sasan sira ne’ebé Povu presiza loron-loron, lta bele hetan dezafiu bo’ot ida ne’e Maibé, Estadu iha tanba iha nia Povu ida, moris iha rai ketak ida ho nia ukun-na’in sira ne’ebé ukun tuir Lei no bandu hodi defende Povu nia interese Estadu Emerjénsia hotu-hotu ne’ebé Prezidente Repúblika dekreta to’o agora tuir de’it lei ne’ebé Parlamentu Nasionál aprova no fo ba Governu implementa ho Dekretu-Lei Iha kontestu jurídiku ida-ne’e maka estadu espresa nia vontade atu salva nia povu husi kalamidade bo’ot ida ne’e,” Prezidente RDTL, Francisco Guterres, Lú Olo, liu husi Mensajen espesial ba povu Timor Leste, sesta (19/03/21).
Prezidente Repúblika apela ba populasaun tomak atu hamutuk ne’e fo dignidade ba nasaun no fo orgullu bo’ot ba Timor-oan hotu perante komunidade internasional, bainhira manan Covid-19 sei laiha ema ida mak lakon Hotu-hotu kontribui no hotu-hotu nia Vitoria
Atu hatan lalais ba Povu nia halerik, husu atu Governu kria mekanizmu lalais atu populasaun, liuliu ba sira ne’ebé laiha rendimentu, atu bele hetan asesu ba hahan loro-loron nian maibe respeita nafatin medida prevensaun no kontrolu Covid-19.
Moras aat Covid-19 la fo vantajen politíka ba ita hotu, nein ba partidu sira, nein ba Governu, nein ba sidadaun baibain ida, Maibé lori susar no mate ba ita no ba Umanidade tomak Tanba ne’e, lalika lori Covid-19 halo kampañia, Kampañia eleitoral atu ba kaer ukun bele de’it akontese iha 2022, eleisaun ba Prezidente Repúblika, no iha 2023, eleisaun ba Parlamentu Nasional. La’os agora Tanba ne’e, mai ita hamutuk fo liman ba malu, luta hamutuk hasoru corona virus nu’udar ita-hotu nia inimigu komún, dehan PR
Kazu pozitivu sira sa’e ba bei-beik, liu-liu iha Dili, nune’e, governu hahú foti kedas medidas restrisaun as liu iha Dili, Husi loron 9 marsu 2021, ema-sira ne’ebé hela iha Dili tenke haktuir medida konfinamentu domisilidriu jerál, Katak ema hotu-hotu labele sai husi uma.
Governu foti medida sira ne’e atu bele taka dalan ba virus ne’ebé hamosu Covid-19, moras aat ida ne’ebé da’et lalais de’it husi ema ba ema no bele hamate lalais de ’it.
“Ne’e katak, ita-hotu halo tuir konfinamentu obrigatoriu ne’e atu profisional saude sira bele halo rastreiu ka buka tuir ema ne’ebé kontaktu besik ho kazu pozitivu hodi halo prevensaun no mitigasaun ba efeitus kontaminasaun Covid-19. Governu sei implementa programa vasinasaun ba populasaun Sira. Prezidente Repúblika husu atu Governu implementa lalais programa vasinasaun ba populasaun sira. Ho laran haksolok mak ha’u simu informasaun katak Timor-Leste sei simu vasina oferese husi parseiru dezenvolvimentu sira,” katak xefe estadu ne’e.
Maibé, Governu Timor-Leste més buka hela dalan atu sosa vasina ho ita-nia osan rasik, no nune’e populasaun tomak Timor-Leste bele simu vasina no proteje-an hasoru moras at ne’e ho medida sira ne’e mak ita bele prevene no kombate moras Covid-19 ne’e.
Prezidente Repúblika husu ba ema hotu, liu-liu ba lider polítiku sira, padre no madre sira, profesor, lider komunidade sira-nian, aman-inan sira no responsavel servisu iha setór públiku no setór privadu, atu sai ezemplu di’ak ba populasaun tomak kona-ba uza maskara bei-beik taka ibun no inus tomak fase liman ho sabaun bei-beik labele ka’er matan, inus no ibun, molok fase liman Hadook-an malu minimu metru ida, labele hamriik besik malu, lalika kaer liman, hakoak malu, bensa liman no rei malu.
Jornalista : Egidio Nono
Editora : Nelya Barros