Lafaek news—Konsellu Iimprensa Timor Leste (CI-TL, sigla Portugés), kuarta 23/04/2025, fasilita treinamentu durante loron 3 ba jornalista media nasional hamutuk 14 hodi hasa’e koñesimentu kuidadu ambiente
Diretor Ezekutivo Konselluu lmprensa Antonio Dias, esplika Lospalos sai hanesan Parker Timor Leste, tanba iha ai-laran tuan barak, maibé ambiente hetan estragus lalais no rekupera difisil, tan ne’e Jornalista sira iha papel importante atu hakerek notisia kona-ba salva jerasaun liu husi kuidadu ambiental.
“Oinsá importansia husi meiu-ambiente ita haten ambiente ne’e nia estraga ne’e lalais más atu rekupera ne’e difisil, presija jerasaun, tan ne’e jerasaun agora ne’e mak ita bo’ot sira tenki salva Jerasaun sira tuir mai, tanba ne’e importante jornalismu ambiente, ita hatene Lospalos sai hanesan Parker Timor Leste, tanba ita sei iha ai-laran tuan barak ne’ebé kontribui ba ita nia jerasaun tuir mai, se ita nia meio ambiente ne’e estragus hotu ita labele ko’alia kona-ba polítika, ita labele ko’alia kona-ba ekonomia no edukasaun, bainhira ambiente iha hotu ona ita mos saudavel, formasaun ne’e Konsellu lmprensa hein katak ita bo’ot sira mak sai pro sustentablidade ambiental,” António Dias ba jornalista sira iha salaun Hotel Roberto Carlos Bee-moris Lospalos Munisípio Lautem, 23/05/2025
Iha fatin hanesan Diresaun Análiza no Dezenvolvementu Media KI, Alberico da Costa Junior, mos hatutan katak treinamentu ne’e hala’o ho objetivu prinsipal rua mak hanesan hametin kompetensia profissional Jornalista nian no oinsá grante independénsia jornalismu iha redasaun, no Konsellu lmprensa nia planuasaun mos ba Jornalista ambiental.
“Atividade ne’e asaun estratéjiku ida KI hala’o ho objetivu rua, primeiru atu hametin kompeténsia profisional Jornalista nian oinsá kontribui ba objetivu jeral ne’ebé KI iha, segundu oinsá garante independénsia jornalismu iha kada redasaun media ninian, entaun treinamentu ne’e atu atinje objetivu jeral ne’ebé KI ninia planuasaun, prinsipal lolos ba Jornalista ambiental, entaun Ita nia jornalismu ne’e mai ho paradigmu ida foun oinsá ita responde ho efetivu, barak liu Ita nia notisia mai ho ekonomia, barak liu polítiku liga barak liu ho sosiadade no krime, más asuntu ambiental ne’e presija paradigmu ba Jornalismu ida foun tan ne’e mak Ita bolu jornalismu ambiental”nia esplika
Entretantu jornalista Domingas Viana husi media STL News, espresa sentimentu kontente hodi tuir treinamentu jornalismu ambiental, tanba liu husi treinamentu refere bele haklean liután konesimentu iha mundu jornalismu nian.
“Primeiru hau hakarak hato’o agradese ba Konselhu Imprensa de Timor Leste, ne’ebé mak fasilita ona ami jornalista sira hodi tuir treinamentu ida ne’e, pessoalmente mai ha’u kontenti hodi tuir formasaun ne’e, tanba liu husi formasaun ne’e bele bele haklean ha’u nia kapasidade iha mundu jornalismu liu-liu iha area jornalismu ambiental,” nia sublina.
Nia mos husu ba Konsellu Imprensa de Timor Leste atu treinamentu ne’e labele too de’it iha ne’e, maibé nafatin fo treinamentu ba jornalista sira ne’ebé seidauk tuir treinamentu, nune’e jornalista sira mos iha koñesimentu natoon ba iha area jornalismu meiu-ambiente.
Entretante area ne’ebé ameasa no mos estragus ai-horis sira iha volume ne’ebé bo’ot, hanesan tutuala tesi ai-ilegal 10% no kasa ilegal iha Muapetini ho total 15% Lore kuaze 15%, total media ne’ebé tuir treinamentu ne’e hamutuk media 8 kompostu Lafaek News, STL News, Hatutan, RTTL, Timor Post, Neon Metin, media Mudansa, inklui mos Radio komunidade Lospalos, total mane 8 no feto 6.
Jornalista : Maria José