Lafaek news – durante tinan naruk ona Margarida Rebelo Amaral, ne’ebé ho kondisaun Defisiénsia matan, halerik ba hahán uma laran no mós kondisaun uma tanba tinan naruk oan hela de’it iha udan been laran, no kuandu anin huu borus husi sorin ba sorin no tempu udan been sempre tama nalihun iha iha uma laran
defisiénsia matan ne’e, moris iha 12 fulan 01 tinan 1950, no agora idade 71, rezidénsia hela iha suku Bairo Pite Aldea Niken Postu adminitrativu Dom Aleixo Munisípiu Dili, ne’ebé durante ne’e halerik ba kondisaun hela fatin, no agora dadauk iha situasaun serka sanitária ne’e nia araska tebes ba hahan
Avo Margarida ne’ebé ho kondisaun Defisiénsia matan, ne’e informa ba lafaekNews iha nia horik fatin, suku bairo pite aldeia Niken hato’o nia sentimemtu triste ho oin nakonu ho matan be’en, agora nia ho nia bei oan terus ba hahan no hela fatin, la’os foin mak sente maibé tinan barak ona infrenta hela hamlaha no hela fatin tanba ho kondisaun uma ne’ebé anin huu borus no kuandu iha tempu udan udan been sempre tama nakonu iha uma laran, no pior liu kuanduakontese inundasaun liafuan saida loos mak ita atu ko’alia ba avo kbiit laek ne’e
“ Ami na’in rua hahan la iha tanba ha’u nia bei oan nia inan aman la manda ona osan no hahan mai ami rua, tanba dalan parte Aileu Remexio taka, entaun familia la bele lorin hahan ba ami na’in rua, nomos kuandu tempu udan ami terus ba inundasaun no udan ho anin tanba udan tun bele nalihun iha uma laran no anin huu husi uma oin borus liu ba kotuk ita hare rasik ba hodi hare ho matan ” konta Avo Matgarida idade 71 ne’e nakunu ho matan ben ba lafaeknews foin lalais ne’e
Avo Margarida hatete, ema ne’ebé hela ho nia maka nia bei oan ida husi Munisípiu Aileu Postu Remexio, maka hela ho nia hodi ajuda netik hahan maibé ho situasaun serka sanitária ne’e akontese dalan taka hotu kareta labele mai entaun familia foho la fó ona hahan no osan ba nia bei oan ne’ebé agora dadaun eskola iha Univesidade Institute Off Bussnes (IOB) iha departamentu tekniku Multimedia,
“ foin dadauk ha’u nia bei oan mai hamaluk ha’u ne’e maka familia iha foho ajuda hahan ba ami na’in rua maibé dalan taka ne’e mak agora la manda ona osan mai no hahan mai ami rua entaun semana rua nia laran ne’e ami terus loos ba hahan,” konta Avo Margarida ho Triste
Tanba ne’e Avo husu ba Governu atu tulun hahan no hadi’a nia uma tanba tina barak ona moris iha laiha hahan no laiha uma dignu.
“ ha’u tenke husu ba governu tanba susar hanesan ne’e semak atu ajuda ha’u ho bei oan tanba dalan mos taka ha’u nia bei oan atu ba foho lori hahan mai oinsá” husu Avo Magarida ba Governu Timor Leste.
parte seluk, Lidia de Jesus Alves hanesan Avo Margarida nia bei oan ne’ebé hala’o nia hodi hala’o nia estudu iha estudu iha Instite Off Busssnes (IOB) fakuldade ICT departamentu Multimedia , hatete, tempu serka sanitária ne’e nia halerik tebes tanba nia labele ba ona foho hodi foti hahan no foti osan husi nia inan aman rasik tanba dalan taka hotu kareta labele asesu Dili ba mai Aileu
“duranete ha’u mak hela ho Avo mak ba eskola, nia simu nia osan terseira idade nia hola hahan ne’ebé naton ba ami rua maibé agora situasaun serka sanitária ne’e akontese ha’u mos labele ba foho ona hodi foti hahan no osan husi ha’u nia inan aman atu atende ba ha’u nia nesesidade no eskola, tanba ami eskola mos ami agora liuhusi Online agora mos ha’u la iha ona osan atu hola pulsa asesu internet ” konta
Estudante ne’e mos esplika katak, sira laos halerik de’it ba hamlaha, maibé halerik mos kondisaun uma tanba kalan kalan sempre tauk tanba uma nia kondisaun a’at halo nia tauk ba ema hanoin a’at sira hafuhu sira iha kalan bo’ot
“Uma kondisaun hanesan ne’e kalan ha’u toba la sente seguru tanba tauk ema hafuhu ne’e mak kalan ona ne’e sempre hanoin hela keta ema mai hafuhu maibé to’o agora buat ne’e la akontese ba nia durante tinan tolu ho avo faluk ne’e iha suku bairo Pinte nomos uma kuandu iha tempu udan bee nalihun nakonu iha uma laran susar tebes ba ami ,” dehan nia
Avo Margarida ne’ebé ho defisiénsia matan ne’e hela iha nia rai rasik maibé uma ne’ebé nia hela maka nia didin ne’ebé ho kalen ne’e fruzu ho kurtu tolu dapur ida ho kondisaun kakuluk ne’e fruzu ona, kuandu udan mai automatikamente udan tama no hela besik baleta rua ne’ebe baliza
Jornalista :Acacio Pinto
Asisten Editór: Egidio Nono