SOSIÁL · 9 Apr 2021 11:12 ·

Vítima Dezastre Naturais Lemorana Husu Goverenu Hadia Estrada No Fornese Be-Mos  


Vítima Dezastre Naturais Lemorana Husu Goverenu Hadia Estrada No Fornese Be-Mos   Perbesar

Lafaek News—Vítima dezastre naturais  aldeia Lemorana, suku Dare postu administrativu Vera-Krúz, munisípiu Dili, husu governu apoiu emerjénsia material uma nian atu rekopera hikas sira nia hela fatin ne’ebé mota sobu no estragus total.

Paulo de Araujo nu’udar portavos ba komunidade vítima dezastre naturais, hatoo iha  koneferénia imprensa, sesta (09/04/2021), aldeia Lemorana suku Dare afirma hafoin  udan ho intensidade boot  iha loron 4 fulan Abril tinan 2021 povo Doben Timor dala ida tan, hamonu nia matawen no triste nasionál, triste nasionál ne’ebé kauza husi inundasaun boot ne’ebé lori dezastre ba povu maubere, hodi lakon nia ema, nia uma, nia sasan, no nia rikusoi oi-oin.

“Ami komunidade afetadu Aldeia Lemorana hakarak ezije ami husu grupu solidariu, liu-liu governu atu fornese apoiu materiais ba hela-fatin temporariu nian hanesan tenda/lona no materiais konstrusaun balun ne’ebé nesesariu ba ami familia uma-kain sanulu ne’ebé lakon uma no rai, inklui sira seluk ne’ebé hanesan, atu hodi bele harii-hikas ami nia moris iha periodu temporáriu ne’e,” afirma portavos iha koneferénsia imprensa ba jornalisa sira iha  aldeia Lemorana, sesta semana ne’e.

Dezastre naturais ne’e halakon ona Maubere oan nain 42 nia vida no sei falta ema barak mos mak sei lakon no buka seidauk hetan inklui ema nain ida iha aldeia Lemorana mak lakon vida, too agora da-daun povu barak mak labele fila ba sira nia hela-fatin tanba sei evakua ba familia seluk, viziñu nia uma no barak tebes iha fatin refujiadu tanba laiha uma, sasan, soin hotu no laiha hahan naton atu sustenta sira nia moris lorl-oron. situasaun ne’e kria inserteza no malahuk tebes ba komunidade barak.

Lolos Governu urjentimente tenki ajuda nesesidade báziku, material ruma ba uma kain hirak ne’ebé uma totalmente lakon atu bele hela provzioriu, maibé to’o agora haree la hetan komunidade afetadu Lemorana ne’ebé hela iha Kapital nia ninin. Dezenvolvimentu ne’ebé lori ema barak be hela iha sidade ninin, no taka dalan ba ema barak nia moris di’ak. Dezenvolvimentu ne’ebé fo privilejiu ba ema oitoan ne’ebé iha kbit, iha osan no ukun, ne’ebé halo ema barak kiak no kbiit-laek ba kualker risku dezastre naturais.

To’o agora Komunidade sira sei kontinua iha trauma nia laran, basa husi uma kain 53 sei iha ameasa nia laran, Mota atu lori uma, Eletrisidade rin atu monu hanehan. Susar liu tan, Komunidade sira iha Aldei terus Nain, Lemorana, iha Bairo Ailok laran, Tua na laran no matadoru kontinua suspira bee moos, tan dadaun konsumu de’it bee mota tanba kanu kanalizasaun iha mota ulun totalmente kotu.

Iha konferénsia imprensa ne’e vítima dezastre naturais sira husu ba Ministru Obras Publika atu Uujentimente tenki normaliza mota iha Aldeia Lemorana nune’e mota labele kontinua lori komunidade sira nia uma, bainhira atende kleur sei hamosu uma barak mota sei lori inklui Sede Aldeia ho Kapela, tanba da-daun iha kondisaun grave nia laran.

Husu ba Ministru Obras Publika atu urujentimentu hadia estrada  asesu ba tanki bee mos nune’e kontinua halo manutensaun lalais ba kanu hirak ne’ebé estragus husi inundasaun atu komunidae asesu bee ho di’ak.

“Ami mos husu atu grupu solidariu ou entidade ruma ne’ebé mak bele fo apoiu urjensia ba bee mos. Se lae, komunidade iha ne’e bele enfrenta moras oioin liu tan, hanesan kabun moras, moras respiratóriu, Ami husu apoiu governu, no grupu solidariu hotu ne’ebé agora iha Timor Leste hodi fo apoiu imediatu ba nesesidade bázikas liliu hahan nutritiveu sira hanesan foos, modo, aifuan nst mai ami, no komunidade hotu ne’ebé hetan afeta iha Dili no mos munisipiu sira,” portavoz ne’e afirma.

Iha okaziaun ne’e portavoz komunidade vítima dezastre naturais ne’e husu Bee Timor-Leste,  tenki fornese bee mos ba komunidade sira iha Lemora, terus nain, ailok laran no iha  matadoru, husu ba Ministru Obras Publika atu urjentimentu hadia estrada  asesu ba tanki bee mos nune’e kontinua halo manutensaun lalais ba kanu hirak ne’ebé estragus husi inundasaun atu komunidade asesu bee ho di’ak.

Paulo rekomenda ba Igreja atu bele fo espasu rai ba komunidade hirak ne’ebé mak uma mota lori, atu sira bele hari uma provizóriu hodi hela, tanba komunidade sira laiha ona hela fatin atu hela hodi buka moris hanesan bai-bain.

“Molok taka, ami hakarak agradese ba movimentu, grupu solidaridade, NGO, individu hotu no Igreja katoliku ne’ebé ativu ho laran luak tomak hodi apoiu no lolo liman solidaridade ba komunidade sira ne’ebé hetan afeta husi inundasaun ne’e. Lahaluha, ami mos hakarak expresa ami nia jestu solidaridade internasionál ho sentimentu klean, tan ne’e, ami fo votus solidaridade ba ami nia belun husi povu NTT husi Indonezia, ne’ebé mak enfrenta mos dezastre naturais hanesan ho Povu Maubere iha rai doben Timor,” Paulo subliña.

Ikus liu, ho sentimentu triste klean, hakarak husu nafatin ba maluk tomak povu Maubere, atu laran metin nafatin iha periodu susar ida ne’e, atu luta no lolo liman ba malu nafatin iha tempu susar ne’e.

 

Jornalista        : João da Costa Soares

Editora            : Agapito de Deus

 

1,078 Views
Artikel ini telah dibaca 8 kali

badge-check

Editor

Baca Lainnya

Defisiénsia Nikin Halerik Kadeira Roda 1 Iha Sikun Balun Husi Sidade Iluzaun

15 September 2023 - 09:31

Grupu Motor Trailer TL Hakman Kbi’it Laek Adriano Melo Nia Terus

8 September 2023 - 14:33

Daniel Haan Talas Dodok Hodi Hakbiit Rezilénsia Moris  

1 September 2023 - 16:28

ADTL Organiza Akampamentu LSBE Kona-ba Protesaun Matan

1 September 2023 - 15:06

ANCITL Deteta Kazu Soe Bebe Porsentu As iha Baucau ho Dili  

29 August 2023 - 13:18

Faluk Maria Ulan Hatoo Agrdesimentu Ba Kompania Neno Unipesoal Lda

15 August 2023 - 17:15

Trending di SOSIÁL