Lafaek News—Doutór Espesialista Medisina Interna Ospitál Nasionál Guido Valadares (HNGV), Helio Guterres, esplika vasinasaun astrazeneca iha mundu la’os garante porsentu 100 evita ema husi pandemia covid-19, maibé atu haforsa imunidade prevene moras todan no mate.
“Ate agora iha mundu laiha vasina ida ne’ebé maka bele garante pursentu 100 la kona moras, maibé ema ne’ebé simu ona vasina astrazeneca lakona tanba sei protesaun 70% ema ne’ebé maka simu ona vasina, entaun iha 30% sei kona Covid-19,” esplika Doutór Espesialista interna Helio Guterres hafoin sai oradór iha programa Ko’alia Ho Faktus iha studiu lafaek News Balide, tersa, (18/05/2021).
Doutór espesialista ne’e esplika, vasina Astrazeneca ne’e produz husi kompañia ida ho naran Astrazeneca servisu hamutuk ho Univesidade Oxford liu husi nia peskiza hodi produs Vasina Astrazeneca ne’e.
“Ita hatene katak Univesidade oxford ne’e Univesidade ida ne’ebé mak di’ak liu iha mundu ne’ebé mak sira halo peskiza ne’ebé mak loos no tuir étika,” esplika doutór Helio iha studiu lafaek news ne’e.
Hodi dehan, Organizasaun Saúde Mundial mos hasai ona rekomendasaun iha tempu emerjénsia ida ne’e nia laran, la’os de’it Timor Leste mesak mak uza vasina astrazeneca ne’e, maibé iha ona Tailándia, Indonézia no nasaun 40 resin iha mundu mak utiliza ona, deklara nia.
Vasina astrazeneca rai iha Jeleira babain(2’_8’c) no sona dala rua, deskansa semana 8_12, loron 21 depois dosis primeiro ho 76% no dosis segundo 81.3% vasina astrazeneca ne’e Prevene atu hetan moras COVID19 ne’ebé todan no mate.deklara Doutór Espesialista ne’e.
Tuir nia, efeitus husi Vasina ne’e rasik mak, moras iha sona fatin (63.7%), ulun moras (52.6%),isin kolen( 44.0%), isin manas 38’C[7.9%], be doko (31.9%), ruin kole(26.4%), laran sae(21,9%) Vaccine induced thrombosis thrombocytopenia (0.004%%).
“Dadus too ohin loron ita iha ona ema nain rihun 150 mak moras ona COVID-19, mate liu ona rihun tolu, ne’e situasaun ne’ebé mak real iha mundo no ita Timor Leste mos kazu óvitu, ho númeru sira ne’e ita mos simu ona númeru husi WHO no OMS katak ema ne’ebé mak simu Vasina astrazeneca iha mundo liu ona millaun 1.2, iha mundo no vasina ne’e la’o ona iha mundo tomak,” doutor espesialista ne’e hakotu.
Jornalista : Rita Moniz
Editor :Agapito de Deus
