Lafaek News—Suru rai-henek servisu ne’ebé todan presiza ema ne’ebé iha fíziku di’ak atu servisu hasoru loron manas, tenke badinas no vontade, presiza mós pasiénsia as atu bele hetan osan iha loron ida.
Ema ne’ebé familiar ba servisu ne’e mak Lariano idade (61), soe rai-henek iha mota laran nu’udar dalan di’ak liu ba nia atu hetan rendimentu ne’ebé di’ak hodi sustenta familia no oan sira sira nia estudu dezde tinan 2007 to’o 2021.
Lauriano mane ida isin metan altura (150), husi aldeia Aiabe Nunubia, suku Lasaun postua dministrativu Atsabe, da-daun ne’e hela iha Raikotu Dili, pinera rai henek iha mota Komoro laran hahu husi 2007 too ohinn loron.
Loron ba loron hahú husi dadeer sedu tuku 5 madrugada sai ona husi uma lori kedan hahan meiudia nian la’o ba mota Komoro hodi ke’e rai-henek, halibur hamutuk hodi pinera haibur ketak nune’e hein karreta ne’ebé mai sosa hodi halo uma, rendimentu kada loron maski labarak maibé bele responde nesesidade uma laran inklui selu mós oan sira nia eskola.
“Sasan sira ne’ebé mak ha’u uza mak hanesan rede aisuak no kanuru, hirak ne’e kompletu osan mos ita hetan loron-loron tuir ita nia forsa ne’ebé mak iha, ita lalika prekupa ho ema ko’alia ita bainhira ita sevisu iha mota laran hodi soe rai henek hetan osan, prekupa ho ita nia an de’it, importante loron no kalan ita nia han hemu nian iha, ita servisu persiza ita nia forsa ne’ebé mak ita iha, servisu iha mota laran ema ida la manda ita tuir ita nia hakarak de’it, kole ituan bele deskansa pois kontinua fali,” Lauriano haktuir ba Lafaek News iha mota Komoro, kinta (28/01/21).
Lariano nia kaben ho Maria Farela Gonçalves (servisu saneamentu) sira na’in rua iha oan nain 9, kompostu husi mane nain 4 feto nain 5, nain nain haat eskola hotu iha nivel sekundáriu, nain ida sei tama eskola sekundaria iha tinan ne’e no na’in ida eskola presekundaria no nain 3 seluk pre-primaria.
“Sira nia estudu ne’e ha’u sustenta de’it ho fa’an rai henek iha mota Komoro, ha’u nia kaben servisu iha saneamentu dasa rai iha parte selamat datang joão Paulo II tasi-tolu nian durante tinan tolu ona, maibe ida ne’e hein fulan mak simu, ha’u nian soe rai-henek ne’e loron-loron osan tama,” katak idade 61 ne’e.
Traballadór rai-henek ne’e haktuir rai-henek iha tinan 2007-2009, ret ida ho folin $.7, husi fali tinan 2009-2021 too agora ret ida folin $10, loron ida bele hetan too $.40, kiik liu $.15 husi dadeer too lokraik fila ba uma, osa rai hamutuk hodi selu oan sira nia eskola aban bainrua matenek hodi servi ba Timor Leste.
Jornalista : Rita Moniz
Editora : Nelya Barros
