Lafaek News—Institute Of Business (IOB) fasilita estudante Timor-oan hamutuk na’in-46 sei aranka ba Portugal iha loron 16 hodi kontinua estudu iha nivel Ensinu Sekundáriu Tekníku Vokasionál no Ensinu Superior iha institutu politekniku Bragansa.
“Ami mai aprejenta ba Prezidente Repúblika, kona-ba estudante na’in-46 sei aranka ba Portugál hodi kontinua estudu iha nivel rua, nune’e na’in-26 mak iha nivel Ensinu Sekundáriu Tekníku Vokasionál no na’in-20 iha Ensinu Superior iha Institutu Politekniku Gragansa,” informa Reitór IOB Pedro Ximenes, ba jornalista sira hafoin lori estudante nain 46 ba despedida ho Xefe Estadu José Ramos Horta iha Palásiu Prezidente Aitarak-laran, segunda (10/10/2022).
Tuir reitór katak, ida ne’e la’ós premeira vez mak IOB halo esforsu ida ne’e, maibé IOB halo esforsu dezde kedas tinan 2017, to’o agora ita haruka ona estudante hamutuk 91 estudante ne’ebé mak ba iha Portugál, ita haruka iha tinan 2017 nian mak na’in-24, husi na’in hirak ne’e agora sira to’o tiha ona Ensinu Superior no lakleur tan sira akaba no sira sei fila mai Timor.
“Sira ne’ebé mak atu ba ne’e iha Nivel Sekundariu Tekníku Vokasionál ne’e, ba iha Ensinu Sekundariu Tekníku Vokasionál Profisionál sira hanesan, EPAS, EPU no mós Mirandela mak hamutuk na’in-26 siknifika katak, sira remata husi Ensinu Báziku 9° Ano, ne’ebé sira ba iha hodi konklui sira nia Ensinu Sekundáriu to’o 12° Ano”.
Nia afirma antes estudante ba fó uluk formasaun iha aspetu oi-oin hanesan, Língua Portugés durante fulan neen (6), Literasia, Númerasia, no mós kona-ba aspetu sosiál, kultura ne’ebé mak estudante sei enfrenta iha Portugál.
“Bolsu estudu ne’e tanba ita iha koopersaun husi IOB ho instituisaun sira iha Portugál liu husi Governu ninia fasilitasaun, ne’ebé Governu la kontribui osan, ema termos de finasiamentu, maibé Instituisaun sira iha Portugál ne’e fó Bolsa estudu parseál, siknifika sira kobre kustu eskola propinas nian, inan aman sira mak sei suporta nafatin kustu moris lor-loron nian. Ne’ebé mak tuir ami nia estimativa ou ami nia kalkulu ne’e dala ruma €.250 to’o €.300 kada fulan nune’e ba inan aman sira kontinua suporta”.
IOB fasilita liu husi formasaun ba sira no halo mós prosesu administrativu ho eskola sira iha Portugál, nune’e antes sira ba, sira ne’e hotu matrikula eskola, sira hetan ona ou rejistu ona sira nia naran iha eskola nia lista, ne’ebé sira to’o iha ne’ebá sira eskola kedas ona.
“Sira ne’e ba ensinu sekundaria tekníku vokasionál nia tinan tolu, nune’e ba iha superior mós iha tinan tolu, ba sira ne’ebé mak remata iha ensinu Tekníku Vokasionál depois bele kontinua tan ba iha ensinu Superior, ne’ebé ami la’ós haruka sira ba de’it iha Sekundariu maibé ami hanoin ona, depois kuandu sira akaba Ensinu Sekundáriu ne’e sira bele kontinua kedas ba nnsinu Superior, kona-ba eskola sira ne’e iha tiha ona kooperasaun ho ami”, dehan Reitór IOB.
Entretantu estudante sira ne’e sei aranka iha loron 16 fulan Outubru 2022, kompostu husi mane na’in-22 feto 24, iha biban ne’e Prezidente Repúblika José Ramos Horta ne’e mos hato’o boa sorte, xefi estadu fó idea konkretu ligasaun ba iha Instituisaun balu iha Portugál ne’ebé mak IOB bele kontaktu, hodi nune’e buka maneira halonusa atu bele alarga tan koopersaun ne’ebé mak iha ona Instituisaun balu iha Portugál,
Jornalista: Rita Moniz
Editór : Agapito de Deus
